គតិលោក ឬច្បាប់ទូន្មានខ្លួន ភាគ២
រៀបរៀង ដោយ ឧកញ៉ាសុត្ដន្ដប្រីជា ឥន្ទ
ចម្លងតាមការផ្សាយរបស់ពុទ្ធសាសនបិណ្ឌត្យ
ព.ស ២៥៣៩
រៀបរៀង ដោយ ឧកញ៉ាសុត្ដន្ដប្រីជា ឥន្ទ
ចម្លងតាមការផ្សាយរបស់ពុទ្ធសាសនបិណ្ឌត្យ
ព.ស ២៥៣៩
រឿងបណ្ឌិតវគ្គ
កូនសិស្សសួរគ្រូថា រឿងមនុស្សពាលមានអុបាយកល
និងមានអំណាចអាចបៀត
បៀនយាយីមហាជនក្នុងនគរនេះលោកគ្រូអធិប្បាយមកច្រើនរឿងច្រើនបែប ខ្ញុំករុណាបានស្ដាប់ក៏ចូលចិត្ដថា
ពាលនេះគួរចៀស គួរវាងរាងចាលខ្លាចវាហើយ ក៏ឯមនុស្សដែលលោកបញ្ញាតិ្ដនាម
ហៅថាអ្នកប្រាជ្ញនោះ តើមានលក្ខណៈយ៉ាងណាមានកិរិយាមានដូចម្ដេច?។
ឱ! មនុស្សដែលេហៅថា
អ្នកប្រាជ្ញបាននោះ។ យើងនឹងសួរទៅឯងវិញ ក្នុងចិត្ដឯងតើសំគាល់រូបលោកអ្នកណា ដែលគួរហៅថា
អ្នកប្រាជ្ញបាន។សូមទានខ្ញុំករុណាសំគាល់ថា
លោកអាចារ្យដែលចេះព្រះត្រៃបិដក១ លោកអាចារ្យដែលចេះព្រះកម្មដ្ឋាន១ លោកទាំង២
នេះហៅថាអ្នកប្រាជ្ញ?។
អើឯងថានេះត្រូវដែរ តែមិនទាន់ចំ
ក៏ឯលោកអ្នកចេះព្រះត្រៃបិដក ព្រះកម្មដ្ឋាននោះ បើចេះហើយតែនៅមិនទាន់ទូន្មានខ្លួនអោយស្លូតត្រង់បាន
នៅប្រកបដោយលោភៈ ទោសៈមោហៈទិដ្ឋិ ខឹងឃោរជេរពោលប្រទេចផ្ដាសា
វាយគេកាច់មួលព្រះពុទ្ធភាសិត
ពុំប្រព្រឹត្ដតាមក្រិត្យបន្ទាត់វិន័យជាដើមយ៉ាងនេះតើនឹងហៅអ្នកប្រាជ្ញបានឬដូចម្ដេច?។
ករុណាបើលោកចេះព្រះត្រៃបិដក ចេះព្រះកម្មដ្ឋាន
ហើយចិត្ដនោះនៅមានលោភៈទោសៈ មោហៈជាដើមយ៉ាងនេះ ក៏ពុំបានរាប់ហៅថា
ជាអ្នកប្រាជ្ញឡើយហៅថាពាលវិញ។
អើដូចយ៉ាងកបិលភិក្ខុ
បួសក្នុងពុទ្ធសាសនាព្រះពុទ្ធកស្សបៈ ជាម្ចាស់នោះ
គឺជាភិក្ខុចេះព្រះត្រៃបិដកចប់ទាំងប្រាំបីម៉ឺនបួនពាន់
ធ្វើជាអាចារ្យធំ តែពុំប្រព្រឹត្ដតាមធម៌ តាមវិន័យ
ស្រដីកាច់មួលព្រះពុទ្ធវចនទៅផ្សេងៗ លុះអស់អាយុទៅ
ក៏ធ្លាក់ទៅសោយទុក្ខវេទនាក្នុងមហានរករងទុក្ខអស់ពុទ្ធន្ដរ១
លុះដល់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាម្ចាស់យើង បានត្រាស់ក្នុងលោកនេះ
នោះកបិលភិក្ខុបានរួចចាកជាតិជាសត្វនរកមក កើតជាត្រីធមានពណ៌ដូចមាស
តែមានមាត់នោះស្អុយអសោចិ ទួទៅ រឿងនិទាននេះមានពិស្ដារ
ក្នុងគម្គីរធម្មបទ ឯងស្ដាប់មើលចុះនេះលោកអាចារ្យចេះព្រះត្រៃបិដកហើយ
នឹងថាជាអ្នកប្រាជ្ញបានឬមិនបាន? មួយទៀត
ខាងលោកដែលចេះព្រះកម្មដ្ឋាននោះដូចយ៉ាងទេវទត្ដត្ថេរ
គឺបានទៅបួសក្នុងសំណាក់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាម្ចាស់
បានរៀនព្រះកម្មដ្ឋានស្ទាត់ជំនាញញ៉ាំងឈានលោកិយអោយកើត
អាចសំដែងបាដិហារ្យ ធ្វើព្រះបាទអជាតសត្រូវរាជកុមារអោយជ្រះថា្លបាន
ដល់ក្រោយមកកើតលោភចិត្ដប្រព្រឹត្ដធ្វើលោហិតុប្បាទ
ព្រមទាំងសង្ឃភេទកម្មជាកម្មយ៉ាងធំផង ផែនដីមិនអាចទ្រទ្រង់ទុកបានក៏បើកស្រូបទំលាក់ចុះទៅសោយទុក្ខវេទនា
ក្នុងមហាអវចីនរកអស់ផែនដីនេះជាកំណត់
រឿងនេះឯងស្ដាប់មើលចុះទេវទត្ដនោះ ជាមនុស្សពាលឬអ្នកប្រាជ្ញ។
ករុណាខ្ញុំស្ដាប់បានហើយលោកចេះព្រះតៃ្របិដកចេះព្រះកម្មដ្ឋានចប់ក្ដី
តែចិត្ដនៅពាលក៏ឈ្មោះថាពាលដដែល សូមទាននិមន្ដលោកគ្រូម្ចាស់
សំដែងលក្ខណធម៌អ្នកប្រាជ្ញអោយពិស្ដារបន្ដិចទៅមើលទាន។
ឱ!
លក្ខណៈអ្នកប្រាជ្ញនោះបើនិយាយដោយគតិធម៌វិញនោះ លោកចែកបុគ្គលជាពីរជំពូក
គឺព្រះអរិយបុគ្គលទាំងឡាយ មានអង្គព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាម្ចាស់ជាដើមនោះ
ហៅថាជាអ្នកប្រាជ្ញប្រសើរវិសេសលើសលោកជំពូក១ កល្យានបុថុជ្ជន
គឺបុថុជ្ជនដែលមានគុណគឺបណ្ឌិតគប្បីរាប់នោះ
ហៅថាអ្នកប្រាជ្ញប្រពៃចំពួក១។ ឯអ្នកប្រាជ្ញចំណែកខាងព្រះអរិយបុគ្គលក្នុងទីនេះ
យើងមិនសំដែងអោយពិស្ដារទេព្រោះមាននៅក្នុងចំណែកគតិធម៌នោះហើយក្នុងប៉ែកនេះសំដែងតែពួកអ្នកប្រាជ្ញ
ចំណែកខាងកល្យាណបថុជ្ជនជំពូក១ ព្រោះជាគតិលោក។
ប្រភព៖ មណ្ឌលវប្បធម៌ខ្មែរនៅស្វីស
No comments:
Post a Comment