ស្រីហិតោបទេស
ភិក្ខុក ប៉ាង ខាត់
វិរិយបណ្ឌិតោ
ជាអ្នកប្រែចេញពីភាសាសំស្ក្រឹត
ជាអ្នកប្រែចេញពីភាសាសំស្ក្រឹត
ការគប់មិត្ដ
ភាគទី១
កថាទី៧ រឿងព្រះរាជា បុត្រពាណិជ និង ភរិយា
នៅក្នុងប្រទេសកាន្យកុព្វ (សព្វថ្ងៃហៅ កាណោដ
ស្ថិតនៅត្រើយខាងជើងទន្លេគង្គា និង ស្ទឺងជម្នាក្នុងខេត្តអគ្រៈ
ប្រែថា ព្រះរាជបុត្រីគម ជាបុត្រីព្រះបាទកុសនាក
ព្រោះព្រះនាងមិនព្រមយកព្រះពាយជាស្វាមី) មានព្រះរាជាមួយព្រះអង្គ
នាមវិសេនរាជព្រះរាជាអង្គនេះ
ទ្រង់បានប្រគល់រាជសម្បត្ដិថ្វាយព្រះរាជអោរសមួយព្រះអង្គទ្រង់ព្រះនាម
តុង្គពលរាជ អោយគ្រប់គ្រងវីរបុរីរាជធានី
ថែរក្សាប្រទេសជាតិមាតុភូមិ។
ព្រះរាជបុត្រអង្គនេះទ្រង់តាំងនៅក្នុងបឋមវ័យ អុត្ដមសម្បូណ៌ដោយស្រីស្រឹង្គារបរិវារ
និង ភោគសម្បត្ដិទាំងឡាយ។ ថ្ងៃមួយកាលព្រះបាទតុង្គពលរាជ
ស្ដេចទ្រង់ប្រពាតតាមវិថីក្នុងព្រះរាជធានី
ទ្រង់ទតព្រះនេតទៅប្រទះឃើញភរិយានៃបុត្រពាណិជម្នាក់
ឈ្មោះនាងលាវណ្យវតី ជាស្រ្ដីនៅក្មេងកំពុងពេញរូបល្អអិតខ្ចោះទាស់ត្រង់ណា។
លុះស្ដេចទ្រង់ត្រលប់ទៅកាន់ព្រះរាជវាំងវិញ
ព្រះរាជហរិទ័យនៅចងចាំរូបសោភានៃនាងលាវណ្យវតីមិនភ្លេចដូចជាត្រូវសរកាមទេព
ទ្រាំមិនបានទល់តែទ្រង់ត្រាស់ បង្គាប់អោយហៅមេអណ្ដើកទៅនាំនាងនោះមកថ្វាយ
ព្រោះថា៖
១៩៤ សរគឺកិរិយាក្រលេកមើល
កើតក្ដីស្នេហាស្រ្ដីមានរូបល្អទាំងឡាយ បាញ់ចេញអំពីកិរិយាយឺតកៅទ័ណ្ឌ
គឺរោមចិញ្ចើមក៏មានពណ៌ខ្មៅនិលស្រិល កោងទ្រទួយវែងដល់គុម្ពត្រចៀក
បើមិនទាន់មកប៉ះដល់ចិត្ដបុរសដ៏រាបណាបុរសអាចតំកល់ចិត្ដមាំក្នុងធម៌
លោកសប្បុរសអាចគ្របសង្កត់អិន្រ្ទីទាំងឡាយ
អាចរក្សាសេចក្ដីអៀនខ្មាស់នឹងអាច តាំងនៅក្នុងវិន័យបានដរាបនោះ។
អែនាងលាវណ្យវតី
តាំងពីបានប៉ះភ្នែកដោយព្រះនេតព្រះបាទតុង្គពលរាជ
ក៏មានចិត្ដប្រតិព័ទ្ធនឹកមមៃមិនភ្លេចហាក់ ដូចជាត្រូវរបួសដោយសរ
ដែលព្រះកាមទេពបាញ់មក ត្រូវចំដួងចិត្ដចាប់ពើតស្អិតគិតតែផ្លូវមួយ
ព្រោះថា៖
១៩៥ មិនមានសច្ចៈ ចិត្ដរហ័ស មាយាអិច្ឆា
លោភក្រៃពេក មិនមានគុណសម្បត្ដិល្អ និង
លាមកទាំងអស់នេះជាទោសនៃស្រ្ដីកើតពីសភាពខ្លួនអែង។
គ្រាកាលនាងលាវណ្យវតី
ស្រីចិត្ដចើកបានស្ដាប់ពាក្យនិយាយដឹកនាំបញ្ចុកបន្ស៊ីនៃ
នាងមេអណ្ដើកហើយក៏ធ្វើមាយាឆ្លើយតបថា ខ្ញុំចិត្ដស្មោះត្រង់និងស្វាមី
អោយខ្ញុំប្រព្រឹត្ដដូចស្រីអាក្រក់ល្មើសកន្លងចិត្ដស្វាមីខុសគន្លងធម៌ដូចម្ដេចកើត? ព្រោះថា៖
១៩៦(1) ស្រីណាឆ្លៀវឆ្លាតប្រសប់វាងវៃក្នុងការផ្ទះ
ស្រ្ដីនោះជាភរិយាមែនទែន ស្រ្ដីណាសាយកូន ស្រ្ដីនោះជាភរិយាមែនទែន
ស្រ្ដីណាស្មោះត្រង់ចំពោះស្វាមី ស្រ្ដីនោះជាភរិយាមែនទែន។ (1) ហិតោបទេសសេចក្ដីប្រែជាភាសាបារាំងរបស់លោកឡង់សឺរ៊ូ និង
ភាសាសៀមនៃលោកនាគប្រទីប មានគាថាលើសដូច្នេះ សំលេងពីរោះ
ជាលំអនៃសត្វតាវ៉ៅ ចិត្ដស្មោះត្រង់ចំពោះស្វាមី ជាលំអនៃស្ដ្រី
ចំណេះវិជ្ជា ជាលំអនៃបុរស និង ខន្ដី ជាលំអនៃអ្នកប្រព្រឹត្ដព្រត។
១៩៧ ស្រ្ដីណាមិនធ្វើអោយភស្ដារីករាយសប្បាយ
ស្រ្ដីនោះបុគ្គលមិនគប្បីហៅភរិយាទេ
បើភស្ដាពេញចិត្ដចំពោះនារីណាជាភរិយាហើយ
សូម្បីពួកទេវតាក៏ជួយរីករាយដែរ។
កាលបើដូច្នេះ ស្វាមីជាម្ចាស់ប្រាណរបស់ខ្ញុំ
គាត់មានបំណងយ៉ាងណា ខ្ញុំប្រតិបត្ដិតាមបំណងយ៉ាងនោះ
អិតពិចារណារេរាចិត្ដទេ។ នាងមេអណ្ដើកនោះ បញ្ចាក់សួរថា៖ «ពាក្យនេះជាពាក្យសច្ចៈដូចនាងនិយាយមែនរឺអ្វី?»។ នាងលាវណ្យវតីឆ្លើយតបវិញថា «ចា៎!
ពាក្យនេះជាពាក្យសច្ចៈពិតប្រាកដមែន»។
កាលនោះនាងមេអណ្ដើកក៏លាត្រលប់ ចូលទៅកាន់ព្រះរាជវាំងវិញ
នាំយកសេចក្ដីទាំងអស់នេះទៅក្រាបបង្គំទូលព្រះបាទតុង្គពលរាជអោយទ្រង់ជ្រាបសព្វគ្រប់ប្រការ។
ព្រះបាទតុង្គពលរាជ ទ្រង់បានព្រះសណ្ដាប់អស់អាថិសេចក្ដីហើយ
ទើបទ្រង់មានព្រះបន្ទូលត្រាស់ប្រឹក្សាថា
តើយើងគិតធ្វើដូម្ដេចអោយប្ដីវានាំខ្លួនវាយកមកអោយយើងបានហ្ន៎?។ នាងមេអណ្ដើកក្រាបទូលថា បើដូច្នោះសូមទ្រង់ប្រើអុបាយកល
ព្រោះថា៖
១៩៨ មែនពិត កិច្ចការណាដែលអាចសំរេចបានដោយអុបាយកល
កិច្ចការនោះ គេមិនបាច់ប្រើសេចក្ដីព្យាយាមទេ
ដំរីស្ដត្រូវចចកដើរអុបាយបោក អោយធ្លាក់ក្នុងបឹងភក់
ក៏ដល់សេចក្ដីស្លាប់អន្ដរធានទៅហោង។ ព្រះតុង្គពលរាជសួរថា
រឿងនោះតើដូចម្ដេច?
ប្រភព៖ មណ្ឌលវប្បធម៌ខ្មែរនៅស្វីស
No comments:
Post a Comment