គតិលោក ឬច្បាប់ទូន្មានខ្លួន ភាគ៥
រៀបរៀង ដោយ ឧកញ៉ាសុត្ដន្ដប្រីជា ឥន្ទ
ចម្លងតាមការផ្សាយរបស់ពុទ្ធសាសនបិណ្ឌត្យ
រៀបរៀង ដោយ ឧកញ៉ាសុត្ដន្ដប្រីជា ឥន្ទ
ចម្លងតាមការផ្សាយរបស់ពុទ្ធសាសនបិណ្ឌត្យ
មានបរមខត្ដិយរាជមួយព្រះអង្គ
ទ្រង់ព្រះនាមមហាចក្រាមហិស្សរាធិបតី
មានរិទ្ធានុភាពផ្សាយអាណាចក្រទូទៅទាំងសាកល។ មានស្ដេច១០១
នាំសួយសារដំបារមាសចូលមកថ្វាយ ទោះស្ដេចគ្រុឌ នាគ យក្ខ ទេវតានិងសត្វ
សីហរាជ ព្យគ្ឈរាជតោលៀងភាមហិសា
ក៏សឹងចុះចូលមូលមកថ្វាយបង្គំសុំជាផ្លូវព្រះរាជមេត្រីទាំងអស់។
គ្រាកាលនោះ មានស្ដេចស្រមោចខ្មៅ១ចង់ឡើងសុំថ្វាយផ្លូវព្រះរាជមេត្រី
នឹងស្ដេចនោះដែរ។ ថ្ងៃមួយទើបស្ដេចស្រមោចនាំពួកបរិវារអាត្មាទៅកាន់ផ្ទះសេនាបតី
ដល់ហើយក៏និយាយថា «អ្នកសេនាបតីខ្ញុំនេះ
មានចិត្ដស្រលាញ់ព្រះករុណាជាម្ចាស់អ្នកអែងនេះណាស់ ខ្ញុំមកនេះ
ដើម្បីថ្វាយខ្លួនសុំព្រះអង្គជាផ្លូវព្រះរាជមេត្រីផង
ដូច្នេះអ្នកសេនាចូរមេត្ដានាំប្រព្រឹត្ដិហេតុរបស់ខ្ញុំនេះ
ចូលទៅក្រាបបង្គំទូលទ្រង់ជ្រាបជាមុន ព្រះអធ្យាស្រ័យ
តើជាទ្រង់ប្រោសព្រមរឺពុំព្រម ត្បិតខ្ញុំជាជាតិសត្វតូចទាប
ក្រែងព្រះទ័យយល់ថាពុំសមគួរ។
អែអគ្គមហាសេនាបតី បានស្ដាប់ពាក្យស្រមោចដូច្នោះ
ក៏ទទួលពាក្យ ទើបរៀបអាត្មាម្នីម្នាចូលទៅគាល់ព្រះបរមខត្ដិយាក្រាបទូល
តាមពាក្យស្ដេចស្រមោចនោះគ្រប់ប្រការ អែព្រះមហិស្សរាលឺថា
ស្រមោចចង់ចូលមកជាព្រះរាជមេត្រី នឹងព្រះអង្គដូច្នោះ
ក៏ទ្រង់ខាតព្រះទ័យដោយសេចក្ដីយល់ថា សត្វស្រមោចសង្អារជាសត្វថោកទាប
មិនគួរ នឹងរាប់អានទៅទទួលមេត្រីនឹងវាអោយអាប់ព្រះកិត្ដិយស
ព្រះអង្គគិតហើយទើបត្រាស់ថា «អាសត្វស្រមោចជាតិ
តូចទាបណាស់
យើងជាស្ដេចធំពុំគួរនឹងទៅតាំងផ្លូវព្រះរាជមេត្រីនឹងវាឡើយ
អ្នកអែងទៅប្រាប់វាចុះ ថាយើងមិនទទួលមេត្រីទេ យើងមេត្រីតែសត្វធំៗ
យ៉ាងរាជសីហ៍ជាដើម។
ឯអគ្គមហាសេនាបតី
ជាអ្នកមានបញ្ញាជ្រៅទើបក្រាបទូលទៅថា «ធម្មតានាយជាងឈើរឺជាងទងសឹងមានគ្រឿងដែកតូច
ធំសំរាប់ធ្វើការ ការអែណាធំត្រូវប្រើគ្រឿងធំ យ៉ាងដែកឆាបពន្លាកធំទៅ
ការអែណាតូចល្អិតត្រូវប្រើ គ្រឿងតូចៗទៅ
ដូចយ៉ាងការរាជការរបស់ល្អងធូលីព្រះបាទសព្វថ្ងៃនេះ រាជការអែណាធំ
ក៏ត្រូវប្រើយក្សរឺគ្រុឌរឺរាជសីជាដើមទៅ
បើរាជការអែណាតូចល្អិតដល់មកយើងត្រូវប្រើសត្វតូចៗទៅតាមការនោះ
ដូចយ៉ាងសត្វស្រមោចក៏មានប្រយោជន៍ខ្លះដែរ មានរឿងនិទានក្នុងទសជាតក៍
គឺរឿងព្រះមហោសថបណ្ឌិតពោធិសត្វថា
កាលនោះព្រះបាទវិទេសរដ្ឋរាជមានកែវបុរាណ១
ជាគ្រឿងប្រដាប់រូបកែវនោះវែងមានរន្ធវៀចជាសណ្ឋានខ្ចៅបុរាណគេចោះដាក់ខ្សែ
ប្រើយូរមក ខ្សែនោះចាស់រឹលក៏ដាច់ចេញពីដួងកែវ
នឹងរកអ្នកអែណាយកខ្សែដោតដាក់ដូចមុនវិញពុំបាន
ព្រះបាទវិទេសរដ្ឋរាជប្រើរាជអាមាត្យ
អោយនាំយកកែវនោះទៅអោយព្រះពោធិសត្វដាក់ខ្សែ
អែព្រះមហោសថបណ្ឌិតមានបញ្ញាអាចដោតកែវនោះ
គឺលោកយកខ្សែសូត្រមកវិញត្របាញ់ ហើយយកស្ករលាយលាបចុងខ្សែក្នុងរន្ធកែវនោះ
លាបទឹកឃ្មុំដាក់ជានុយស្រមោច
អែស្រមោចទាំងឡាយកាលធំក្លិនស្ករទឹកឃ្មុំហើយ
ក៏នាំគ្នាចូលទៅក្នុងរន្ធ
កែវស៊ីស្ករទឹកឃ្មុំខាំទាញចុងខ្សែទៅតាមរន្ធវៀចចេញទៅម្ខាងបាន
ទើបមហោសថបណ្ឌិតទាញខ្សែដោតកែវបុរាណនោះបានហើយអោយនាំទៅថ្វាយព្រះបរមក្សត្រិយ៍ក្នុងព្រះរាជបុរីវិញ។
រឿងបុរាណមានមកយ៉ាងនេះ ហេតុដូច្នេះ
សូមព្រះអង្គទ្រង់ទទួលផ្លូវព្រះរាជមេត្រីនឹងស្ដេចស្រមោចនោះផងចុះ។
ឯព្រះបាទមហិស្សរាធិបតី បានស្ដាប់ពាក្យសេនាបតីទូលនាំរឿងបុរាណជាគតិដូច្នោះស្ដេចក៏ព្រមទើបត្រាស់ថា
« អើអ្នកសេនាបតី
បើដូច្នោះអ្នកទៅប្រាប់ស្ដេចស្រមោចនោះផងចុះ
ថាយើងទទួលមេត្រីហើយអោយវាវិលទៅទីស្ថានវាចុះ មិនចាំឡើងមកគាល់យើងទេ
បើយើងមានរាជការត្រូវការរក សឹមអោយឡើងមកគាល់។
ឯលោកអគ្គមហាសេនាបតី
ក៏ក្រាបថ្វាយបង្គំលាចេញចាកទីគាល់
ទៅថ្លែងសេចក្ដីនោះប្រាប់ស្ដេចស្រមោច ៗ ស្រមោចក៏មានចិត្ដត្រេកអរ
ដោយសមក្ដីប្រាថ្នា
ទើបលាសេនាបតីនាំពួកពលទៅកាន់លំនៅនៃអាត្មាវិញហោង។
លុះនៅមកមានកាលសម័យថ្ងៃមួយ ព្រះបាទហិស្សរាធិបតី
ស្ដេចផ្ទំលើព្រះទែនទី
មានសត្វក្លឹស១វារចូលទៅក្នុងរន្ធព្រះកាណ៌នៃព្រះអង្គ
ស្ដេចក៏ទ្រង់ក្រោកចាកទីបន្ទំ ខំយកចង្កៀលឆ្កៀលចាក់យកក៏ពុំបាន
វារឹតតែរុកទៅខាងក្នុង ស្ដេចក៏រឹងឈឺពន់ពេកណាស់ ដាស់សម្ដេចព្រះទេវី
នូវស្រ្ដីព្រះស្នំក្រមការអោយជួយយកក្លឹសនោះ។
ឯអស់ស្ដ្រីស្នំទាំងឡាយ
មាននាងទេវីជាប្រធានសឹងភិតភ័យទីទៃៗ
នាំគ្នាហៅពេទ្យហ្មមកប្រកបអោសថដាក់ចាក់ ទៅ ក្លឹសនោះក៏មិនចេញឡើយ
ព្រះបរមខត្ដិយរាជក៏រឹងរិតតែឈឺខ្លាំង តាំងពីមជ្ឈិមយាមយប់ត្រាដល់បច្ចូសសម័យ
ស្ដេចក៏នឹកទៅដល់គ្រុឌនាគយក្ខ គន្ធព្វ កុម្ភណ្ឌ រាជសីហ៍ នរសីហ៍
អោយមកជួយព្រះអង្គ។ អែអស់ស្ដេចទាំងឡាយ
មានស្ដេចគ្រុឌជាដើមក៏មកកាន់ទីប្រជុំជំនុំគ្នា
ដើម្បីនឹងគិតយកក្លឹសនោះជាកោលាហល សឹងទញ់ទាល់តំរិះប្រាជ្ញាទីទៃៗ
ពុំមានអ្នកអែណាមួយនឹងអាចយកអាសាបាន។
គ្រាកាលនោះសេនាបតីនឹកទៅដល់ស្ដេចស្រមោចៗក៏នាំពួកពលបរិវារអាត្មាមកកាន់ទីប្រជុំ
ទើបសេនាបតីប្រាប់ថា «ព្រះករុណាជាម្ចាស់យើងមានទុក្ខ
ដោយសត្វតូចចូលទៅ ក្នុងព្រះកាណ៌នៃព្រះអង្គ
អស់ពួកស្ដេចនានាសឹងទញ់ទល់ប្រាជ្ញាទីទៃៗ
សេចក្ដីនេះតើអ្នកអែងគិតកែយ៉ាងណាបាន
យើងរាល់គ្នាអស់តំរិះប្រាជ្ញាហើយ»។ ស្ដេចស្រមោចបានស្ដាប់ដូច្នោះហើយក៏ទទួលយកអាសា
ទើបប្រើស្រមោច ខ្មៅពីរជាសេនាទាហានអោយចូលទៅក្នុងព្រះកាណ៌នៃព្រះមហិស្សរាធិបតី
អែស្រមោចទាំងពីរ ក៏នាំគ្នាចូលទៅខាំទាញយកក្លឹសអំពីខាងក្នុងព្រះកាណ៌
ចេញមកខាងក្រៅបានហើយបង្ហាញដល់ប្រជុំជន
មានព្រះបាទមហិស្សរាធីបតីជាដើម អែបណ្ដាប្រជុំជនទាំងឡាយ
សឹងមានចិត្ដត្រេកអរសាទរមហិមា
នាំគ្នាសរសើរក្ដីគាប់របស់ស្ដេចស្រមោចនោះ ជាអនេកបរិយាយផ្សេងៗ
ហើយនាំគ្នាថ្វាយបង្គំលាចេញទៅកាន់លំនៅនៃខ្លួនទីទៃៗ។
រឿងនេះ
បានជាគតិដូចបុគ្គលអ្នករាប់អានតែអ្នកមានយសស័ក្ដិនូវអ្នកមានសម្បត្ដិ
ត្រង់អ្នកតូចពូជទាបរឺញាតិសន្ដានជាអ្នកក្រីក្រ ពុំរាប់អានឡើយ
លុះដល់ខ្លួនមានកិច្ចការដូចមានអាវាហមង្គលជាដើមដល់មកនឹងទៅពឹងរកអ្នកមានសម្បត្ដិ
មានយសស័ក្ដិនោះមកអោយជួយរែកសែងដងទឹក បុកស្រូវ ពុះអុសអែណាក៏បាន
តោងពឹងអ្នកតូចតាមការទាប ការគួរធ្វើបាននោះអែង
ដូចស្ដេចមហិស្សរាធិបតី បើមិនទទួលមេត្រីនឹងស្ដេចស្រមោចនោះហើយ
ដល់ក្លឹសវាចូលត្រចៀក ធ្វើម្ដេចនឹងយកក្លឹសនោះចេញពីក្នុងត្រចៀកបាន
ទៅប្រើស្ដេចគ្រុឌ នាគ យក្ខ គន្ធព្វ កុម្ភណ្ឌ រាជសីហ៍ នោះអែណា
នឹងចូលក្នុងត្រចៀកបាន។
បទនេះអ្នកប្រាជ្ញគួរពិចារណាមើលជាគតិលោកហោង។
ប្រភព៖ មណ្ឌលវប្បធម៌ខ្មែរនៅស្វីស
No comments:
Post a Comment